Niên đại Djedkare_Isesi

Chiếc bình bằng đá thạch cao tuyết hoa có khắc dòng chữ kỉ niệm lễ hộ Sed lần thứ nhất của Djedkare, Musée du Louvre[note 13][86]

Vị trí tương đối trong biên niên sử của Djedkare Isesi đã được xác định chính xác nhờ vào các ghi chép lịch sử và được chứng thực thông qua các bằng chứng khảo cổ học.[87] Ông là vị vua thứ tám và cũng là vị vua áp chót của vương triều thứ Năm, ông đã kế vị vua Menkauhor Kaiu và là tiên vương của Unas.

Tuy vậy độ dài triều đại của Djedkare lại tỏ ra ít chắc chắn hơn. Thời kỳ cai trị của Djedkare đã được ghi chép lại khá nhiều thông qua các cuộn giấy cói Abusir, cùng với nhiều dấu ấn triện của hoàng gia và những dòng chữ khắc đương thời; tất cả chúng đều chỉ ra rằng vị vua này đã có một triều đại khá dài.[note 14][90]Mặc dù cuộn giấy cói Turin ghi lại rằng ông đã trị vì trong 28 năm, có bằng chứng trực tiếp khác cho thấy triều đại của ông còn kéo dài lâu hơn nữa. Các nhà khảo cổ học đã tìm thấy một số đồ tạo tác cùng những dòng chữ khắc có liên quan đến lễ hội "sed" của Djedkare, vốn thường chỉ được tổ chức sau khi nhà vua đã cai trị suốt 30 năm. Ví dụ như trong ngôi mộ của viên tể tướng phụng sự dưới triều đại của Djedkare, Senedjemib Inti, có nhắc đến các công trình xây dựng được tiến hành trong năm diễn ra lần kiểm kê gia súc thứ 16 để chuẩn bị cho lễ hội. Một chiếc bình bằng đá thạch cao tuyết hoa ngày nay đang được trưng bày tại bảo tàng Louvre [note 15] có khắc một dòng chữ kỷ niệm lễ hội Sed lần thứ nhất của Djedkare, điều này cho thấy rằng có khả năng là ông đã trị vì hơn 30 năm[84].

Một trong số các cuộn giấy cói Abusir được tìm thấy có ghi lại ngày tháng là vào "Năm của lần kiểm kê gia súc thứ 22, IV Akhet ngày 12"[note 16][93]Niên đại này có thể tương ứng với bất kỳ thời điểm nào nằm trong khoảng từ năm thứ 32 cho tới năm thứ 44 dưới triều đại của Djedkare, tùy thuộc vào việc quá trình kiểm kê gia súc được tiến hành hai năm một lần hoặc là sau một năm rưỡi. Con số ước lượng cao hơn kia thì lại giống với con số 44 năm mà Manetho ghi lại cho Tancherês,[94]tên gọi theo tiếng Hy Lạp của Djedkare, mặc dù điều này có thể là ngẫu nhiên [95]. Theo ước tính ngày nay của các nhà khảo cổ học thì độ dài triều đại của Djedkare chắc chắn là phải kéo dài hơn 33 năm, và nếu như việc kiểm kê gia súc diễn ra thường xuyên hai năm một lần, thì ít nhất nó sẽ là từ 42 đến 44 năm[95]. Điều này khiến cho Djedkare trở thành vị vua trị vì lâu nhất của vương triều thứ Năm.[12]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Djedkare_Isesi http://www.britannica.com/place/ancient-Egypt/The-... http://egyptologie.ff.cuni.cz/pdf/ABUSIR%20VI.pdf http://egyptologie.ff.cuni.cz/pdf/Forgotten%20Phar... http://www2.hu-berlin.de/nilus/net-publications/ib... http://edoc3.bibliothek.uni-halle.de/lepsius/tafel... http://archiv.ub.uni-heidelberg.de/propylaeumdok/1... http://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/petrie1902... http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5701445z http://cartelfr.louvre.fr/cartelfr/visite?srv=car_... http://cartelfr.louvre.fr/cartelfr/visite?srv=car_...